Zinvol het nieuwe jaar in!

Hoe kun je het nieuwe jaar beter beginnen dan samen eens stil te staan bij het belang van zingeving, zowel voor individuen als voor organisaties.
Na de ontvangst met koffie en thee gingen we aan tafel voor de maaltijd met soep en broodjes. Nadat we elkaar de beste wensen hadden gegeven, volgden er geanimeerde gesprekken in de prima ambiance van het Huis van Puck.

Om 18.30 u. was de opening. Tijdens de opening gaf de vertrekkend voorzitter Tonita Garritsen een terugblik op haar bestuursrol vanaf 2016 met maar liefst 21 evenementen. Daarnaast introduceerde zij de nieuwe voorzitter van ons departement, Karlijn Bakker. De openingsspeech van Karlijn gaf veel inspiratie voor het continueren van alle mooie activiteiten van het departement.
Gezamenlijk proostten we op de vertrekkende voorzitter, de nieuwe voorzitter en het nieuwe jaar!

Om 19.00 uur volgde de bijdrage van Henk Jongerius, dominicaan in het Dominicanenklooster Huissen.

Vandaag een boeiend thema. Hoe kom je tot ‘zin’?
Het is vaak goed om daarbij een pas op de plaats te maken. Om met wijsheid te kunnen handelen is het een vereiste dat men de tijd neemt voor reflectie. Bij zelfonderzoek past verstilling, even niets doen. Zoals vroeger ‘toeven’ of ‘schemeren’. Bewust ogenblikken inbouwen waarop men niets moet doen, niets dan de tijd te nemen. Zonder ‘nutsdenken’.
Immers een wijs mens handelt op basis van inzicht. Kennis als wijsheid, als ergens weet van hebben. Besef van wat leven is. Levenservaring als de wijze waarop je in omstandigheden met werken en leven omgaat. En daarmee ook niet van de wijs te brengen bent. Weten waar je het over hebt. Wijsheid als een soort nuchterheid. Goed kunnen onderscheiden.

En wat betekent dit voor leidinggevenden?
Henk refereert aan Anselm Grün, geboren in 1945, monnik en hoofdeconoom in de Benedictijnenabdij van Münsterschwarzach (Duitsland). Als geestelijke begeleider en raadgever van vele mensen behoort hij vandaag tot één van de meest gelezen christelijke auteurs. ‘Bezielend leidinggeven’ is een standaardwerk op het gebied van leidinggeven. Anselm Grün gebruikt de 1500 jaar oude Regel van Benedictus als managementmodel.
Volgens Benedictus is een leidinggevende iemand die het leven dient en mensen bezielt. Zelfkennis, mensenkennis, creativiteit en fantasie zijn hierbij voorwaarden.
De leidinggevende laat zich niet beheersen of sturen door vooringenomenheid, emoties, slechte ervaringen. Dan krijgt het kijken de verkeerde kleuring.  
Hoe ga je als leidinggevende met jezelf om?
Henk gaat in op een aantal leiderschapseigenschappen ontleend aan “De regel van Benedictus”.

• Beschikken over een zekere wijsheid, verkregen door levenservaring, zelfkennis en mensenkennis.
• Een zekere persoonlijke rijpheid eigen maken die tot uitdrukking komt in aanpassingsvermogen, stressbestendigheid, innerlijke rust en sociaal gedrag.
• In contact blijven met jezelf, de signalen van je eigen lichaam onderkennen.
• Eigen kwetsbaarheid kennen en fouten kunnen toegeven, van jezelf vragen wat je van een ander vraagt.
• Denken met je hart, niemand willen kwetsen en geen verschil maken.
• Bescheidenheid en soberheid.
• Niet wispelturig zijn, maar consequent en met zekere vasthoudendheid en vastberadenheid.
• Geen workaholic zijn, maar tijd voor leven en liefde nemen.
• Gemoedsrust uitstralen, emotioneel in balans zijn, niet laten leiden door woede, angst of frustratie, niet extreem of fanatiek, geen haast.
• Zuiverheid, authentiek zijn - integer zijn.

Henk geeft tenslotte de verrassende stelling: zingeving bestaat niet. Zin ontstaat daar waar met mensen met de geschetste karakteristieken met elkaar omgaan. Dat kan in het verband van het gezin, van werk, in een gemeente of in een kerk. In die open communicatie en het gericht op wie je bent, ontstaat zin, ontstaat een zinvol verband tussen mensen. En zonder dat verband kunnen we niet leven.

Hierna neemt Anne Stael het stokje over.
Haar bijdrage sluit prima aan op de bijdrage van Henk, die zij al lang kent. Zij heeft ook bij de Dominicanen gewerkt. Elke tijd brengt een andere invulling van zingeving. En ieder is daar op een eigen manier mee bezig.
Anne biedt een schematische aanpak  voor omgang met zingeving.
Haar eerste vraag (logisch eigenlijk): waar heb je zin in in het komend jaar? Tweetallen wisselen dat kort uit.
Anne maakt vervolgens gebruik van inzichten van de Amsterdamse filosoof en voormalig Denker des Vaderlands René Gude (maart 2015 overleden). Gude onderscheidt vier soorten zin, de vier Z-ten : Zinnelijk (1), Zintuiglijk (2), Zinrijk (3) en Zinvol (4)

1. Zin is de gemoedstoestand waarin je bent als je zinnen geprikkeld zijn. Dit is de lijfelijke, fysieke kant van zingeving. Gude noemde dit ook wel het lekkere, of het lustvolle.
2. Met je zintuigen het schone waarnemen. Dit is de zintuiglijke, esthetische kant van zingeving, die we vooral bij de kunst vinden.
3. Dan de rationele kant van zingeving; in het leven ervaren we zin op een meer begripsmatig niveau, als je helder en concreet kunt verwoorden wat je doet.
4. Louter zinvolle doelen voor ogen hebben; dat is de motiverende kant van zingeving. Het betekent bij Gude dat je achter de doelen van je leven staat.

Anne illustreert dit met een aantal zeer herkenbare en praktisch voorbeelden. Onze antwoorden op de vraag van Anne ‘waar we komend jaar zin in hebben’, zijn makkelijk te verbinden met de vier Z-ten. Ze krijgen of vragen om een concrete invulling in het privéleven en op het werk.

Samenvattend stelt Anne: “Als je werk prettig aanvoelt, het er aardig uitziet, je begrijpt waar het over gaat en je de doelstelling onderschrijft ….. dan ben je lekker op weg!”

Dan volgt het informeel samenzijn met de netwerkborrel.
We kunnen concluderen dat we met een ‘zinnige bijeenkomst’ het nieuwe jaar gestart zijn en sluiten af met een citaat van de recent overleden Rotterdamse dichter Jules Deelder: “De zin van het leven ben jezelf.”