Verslag online bijeenkomst “Horeca&Zorg” met digi-borrel

Op 10 december j.l. vond er onder het genot van een heerlijk hapje en drankje van Bier&Borrels – met dank aan Ingrid Aarts die dit verzorgd heeft – een interessante bijeenkomst plaats met in de hoofdrollen Anton van Mansum, voorzitter van de Raad van bestuur van Surplus Welzijn, en Johan de Vos, voorzitter Koninklijke Horeca Nederland afdeling Breda en exploitant van Boerke Verschuren.

Aanleiding om hen uit te nodigen voor deze bijeenkomst is het ambitieuze initiatief dat zij samen in corona-tijd hebben genomen, waarbij horecamedewerkers worden uitgeleend aan zorginstelling Surplus. Een geweldig idee en een extreem voorbeeld van lef en durven omdenken.
Dat is niet alleen onze mening, want inmiddels heeft het project landelijke bekendheid en waardering gekregen. We zijn enorm trots op dit initiatief en vonden we het tijd om hier meer over te horen. Het gesprek met beide mannen werd voorgezeten door de bestuursleden Reinier Ensink en Johan Vissers, die een aantal vragen hadden voorbereid. Daarnaast was er voldoende gelegenheid voor interactie met de leden.

Anton van Mansum legde ons uit dat zijn organisatie te maken heeft met de zorg voor zeer kwetsbare mensen, oudere mensen die thuiszorg nodig hebben, die opgenomen zijn in een zorginstelling of waar een dagbesteding voor wordt verzorgd. Onder deze groep was en is de besmetting met Covid-19 groot en had en heeft dramatische gevolgen. Door de maatregelen die zijn en worden genomen ging de kwaliteit van leven voor deze ouderen ernstig achteruit. De grootste taak van het zorgpersoneel binnen Surplus gaat uit naar het beschermen van leven terwijl voor echte aandacht nauwelijks tijd overbleef. Daarnaast werd meer dan 10% van het personeel binnen Surplus zelf besmet met Covid-19, waardoor er nog minder overblijft om die echte aandacht aan de mensen te geven.
Dit heeft er toe geleid dat contact werd gezocht met Johan de Vos, die vervolgens zelf op bezoek is gegaan in de instellingen van Surplus en onder de indruk raakte van wat zich daar afspeelde. Zo ontstond het plan om horecapersoneel in te zetten in de zorg. Na een oproep in de horeca meldden zich al snel rond de 300 gegadigden aan om via een korte opleiding binnen Surplus gedetacheerd te worden. Uiteindelijk zijn er zo'n 100 horecamannen en -vrouwen gedetacheerd, een geweldig resultaat zowel voor Surplus als voor de horecaondernemers.

Johan gaf aan dat hij het geweldig vindt dat de horeca kan helpen, het verbindt de samenleving. Anton beaamde het succes van de plaatsing van horecapersoneel in de zorg. Vanzelfsprekend moet in zijn instellingen de medische zorg altijd bovenaan staan maar als je vanuit corona-zorg kijkt is niet altijd de hoge opleiding, die traditioneel noodzakelijk is in de zorg, nodig. Het gaat dan met name ook om de feitelijke zorg en aandacht. Die is deze tijd soms nog belangrijker dan de medische zorg.

Intussen zagen we op het Zoom-scherm her en der een biertje of wijntje ingeschonken worden en werd er digitaal geproost. Ook de lekkere hapjes – noten, prosciutto en zalm – gingen er goed in.

Het initiatief bracht echter ook een financiële uitdaging met zich mee, omdat mensen wel moeten worden opgeleid en begeleid. Johan gaf aan dat dit binnen Surplus vloeiend is verlopen, namelijk binnen slechts tweeënhalve week, hetgeen mogelijk was omdat de opleiding in huis is gehaald. Daar is Anton al twee jaar geleden mee begonnen omdat hij bij de reguliere onderwijsinstellingen tegen (te) veel regels aanliep. Er is overigens gekozen om maximaal 2 medewerkers per horecabedrijf te detacheren. De detachering zal immers weer afgebouwd worden als Covid-19 op zijn retour is. Het is dan belangrijk dat de horeca ook weer snel kan worden opgestart en er geen gaten komen in de zorg bij Surplus.

Het initiatief werd vanzelfsprekend ondersteund door de gemeente. De gemeente heeft budget vrijgemaakt voor de opleiding. Johan en Anton vinden het bijzonder dat de gemeente Breda meedenkt, daarmee loopt zij voorop en hier zou de landelijke politiek een voorbeeld aan mogen nemen. Johan heeft nog dagelijks overleg: het is en blijft heel bijzonder dat de burgemeester hand in hand met de horecaondernemer opereert.
Daarnaast diende de detachering ook te worden afgestemd met de overheidssteun. In ieder geval mag de collegiale in- en uitleen geen winstoogmerk hebben. Het tarief dat is vastgesteld dekt het tekort in de NOW-regeling. De horecamedewerkers krijgen gewoon hun salaris uitbetaald, terwijl de detachering op vrijwillige basis geschiedt.

Wim Avontuur geeft aan dat op het gebied van collegiaal in- en uitlenen er in de installatietechniek landelijk een aantal organisaties is die dat organiseren. Met name de stichting die dit in Brabant organiseert is daarin erg succesvol. Misschien is dit model te kopiëren naar andere branches.

Zou zo’n uitwisseling dus ook niet kunnen plaatsvinden met andere branches dan de horeca? Anton was daar voorzichtig positief over maar benadrukte wel dat Nederland een diplomaland is. Hiervoor is dus nodig dat er een andere kijk komt op het onderwijs. Naar zijn mening zou het mogelijk moeten zijn om een deel van de mensen in de zorg sneller op te leiden dan nu traditioneel het geval is. Anton gelooft in een twee sporen onderwijs. Als een sector tijdelijk wordt bedreigd zou je de werkzame mensen in die sector tijdelijk elders kunnen inzetten. Om dit te laten slagen moet je anders naar onderwijs gaan kijken en anders gaan opleiden.

Op een vraag van Reinier wat wij allemaal zouden kunnen bijdragen aan de horeca en zorg antwoordt Johan dat hij hoopt dat iedereen zich bewust is van het feit dat lokaal inkopen heel erg belangrijk is. Anton geeft aan dat hij het belangrijk vindt dat men creatief meedenkt over het personeelstekort in de zorg voor de toekomst.

Dit prachtige initiatief smaakt naar meer. Het is heel goed mogelijk dat deze samenwerking ook voor de toekomst blijft bestaan, bevestigen beide heren. Gevraagd naar hun wens voor de toekomst zei Johan dat hij hoopt dat mensen kijken naar wat er wel kan in plaats van wat er niet meer kan. Hij hoopte dat het in ieder geval vanaf 1 maart 2021 weer mogelijk is om samen een biertje te pakken en een biefstukje te eten. Anton hoopte dat er een goed gesprek op gang komt over de vaccinatie en dat de bereidheid tot vaccinatie hoog zal zijn.

De Maatschappij West-Brabant is trots op dit initiatief en de mannen die dit initiatief hebben genomen. Zij merken beiden op dat het slagen van het initiatief ook verband houdt met de Bredase mentaliteit: in Breda helpen we elkaar, en zo is het!