Originele werken Aelbert Cuyp binnenkort terug in Dordrecht

Het Dordrechts Museum organiseert van 27 september 2020 tot 14 maart 2021 een grote tentoonstelling met het werk van Aelbert Cuyp. Niet geheel toevallig is het dit jaar ook 400 jaar geleden dat deze toonaangevende landschapsschilder in Dordrecht werd geboren. De internationale roem kwam hem pas ver na zijn dood toe. Die waardering startte in Engeland. Sander Paarlberg, als conservator oude kunst verbonden aan het Dordrechts Museum, vertelde aanwezigen van De Maatschappij, departement Drechtsteden er onlangs over.

“Ik ben zeer verheugd over de ophanden zijnde tentoonstelling. Er zijn jaren van voorbereiding aan vooraf gegaan. ‘Het licht van Cuyp’ is iets magisch. Zijn schilderijen stralen een enorme rust uit. Het roept een gevoel van harmonie op. Naast het gouden licht zijn mooie wolkenpartijen ook veelvuldig vertegenwoordigd op zijn doeken. In zijn werk zijn tevens de momenten van de dag goed te onderscheiden. Cuyp was als geen ander bezig met lichteffecten en weersomstandigheden. Hij maakte verschillende gezichten op Dordrecht, altijd met die kenmerkende gloed. Bijvoorbeeld van een zonsopkomst of een winterse, nevelachtige sfeer.”

In de tijd waarin hij leefde was Cuyp puur een lokaal gewaardeerde schilder. “Pas 100 jaar na zijn dood is hij ontdekt in het buitenland. In Engeland, om precies te zijn. Er ontstond daar een ware Cuyp-rage en in Dordrecht vond een totale leegverkoop van zijn schilderijen plaats. De doeken zijn massaal verkocht. Niemand zag toen nog in wat een gemis dat zou zijn voor ons eigen culturele erfgoed. Door de jaren heen zijn wel wat schilderijen teruggekocht uit Engeland. Onder meer door het Rijksmuseum. ‘Rivierlandschap met ruiters’ hangt zelfs in de eregalerij van het museum.” Van eind september tot half maart volgend jaar is het echter niet in Amsterdam te vinden, maar in Dordrecht. Het meesterwerk keert tijdelijk terug naar de geboortegrond van de maker. “Net als verschillende andere schilderijen. Niet alleen van Cuyp zelf, maar ook van verschillende Engelse volgelingen. Veel grote landschapsschilders, zoals Turner, Wilson en Constable, hebben zich door Cuyp laten inspireren.”

Met voorbeelden toonde Paarlberg dit treffend aan. “Zijn werk werd in grote mate gereproduceerd. Naast idyllische schilderijen gaf Cuyp ook vaak koeien op een monumentale manier weer. Best logisch, want zijn opdrachtgevers waren vaan landeigenaren met koeien in bezit. Ze waren daar zo trots op, dat ze dat graag in huis terug wensten te laten komen door middel van een schilderij. Hoe Cuyp de koeien portretteerde, is later door anderen veelvuldig gekopieerd.” Over iets meer dan een half jaar kunnen bezoekers van het Dordrechts Museum met eigen ogen de werken van de meester en zijn volgelingen met elkaar vergelijken. “Heel bijzonder om dit straks allemaal naast elkaar te kunnen zien. Wat mij betreft een bezoek meer dan de moeite waard!”