Op maandag 24 september jl. vond de Burgemeesterslunch en debat plaats in het Zeeuws Museum te Middelburg.
Na de gezellige en goed verzorgde lunch werd het gezelschap onder begeleiding van Marjan Ruiter, directeur van het museum, vergezeld naar de Wandtapijtenzaal, een bijzonder mooie ambiance voor deze gelegenheid. Drie sprekers vanuit de drie O’s: overheid, ondernemers en onderwijs gaven kort hun visie rond het thema ‘de bestuurlijke kracht van Zeeland’: de heer Jan Geluk, voormalig dijkgraaf van Zuid-Holland en Tweede Kamer lid, mevrouw Marjo Meeuwsen-Dek, advocaat en partner van Justion Advocaten, en de heer Hendrik Jan van Arenthals, voorzitter van het College van Bestuur van Scalda. 

Hier volgt een weergave van de kernpunten uit de lezingen:

Jan Geluk

De heer Geluk schetst een beeld van de positie van de overheid. 'Het vertrouwen van de burger in de overheid is steeds verder afgenomen. Nationalisme en populisme domineren wereldwijd. Het vertrouwen in de politiek is enorm afgenomen. Het staatsbestel, gebaseerd op het ‘huis van Thorbecke’ werkt niet meer voor deze tijd en zal aangepast moeten worden. De EU is erbij gekomen, er zijn nu twee lagen in het midden-bestuur'.  Dhr. Geluk pleit voor opheffing van één ervan.

'Er heeft decentralisatie van beleid van de provincies naar de gemeenten plaats gevonden, zet deze lijn door. Gemeenten zullen noodgedwongen moeten opschalen. De verdere ontwikkeling van burgerparticipatie is noodzakelijk voor het richting geven aan het proces van het openbaar bestuur'. Dhr. Geluk: ‘Ik doe een beroep op de mensen die hier zitten, de politiek en de bedrijven om veranderingen in het systeem door te voeren in Zeeland’.
 

Marjo Meeuwsen -  Dek (ondernemend Zeeland): ‘ondernemers willen snelle beslissingen zien’

Mevrouw Meeuwsen ziet veel initiatieven voor samenwerking op het gebied van economische ontwikkeling en innovatie in Zeeland. 'De nadruk ligt op verbinding, de krachten bundelen. Een voorbeeld is ‘Zeeland in stroomversnelling’ waarvoor 6 organisaties aan de slag gaan. Maar het project blijft inhoudelijk onbekend voor de gewone ondernemer en de gewone mens. Iedereen zit in zijn eigen ‘bubbel’; iedereen is bezig met zijn eigen agenda. Uitvoering geven aan beleid is   niet eenvoudig. Ondernemers willen snelle beslissingen zien. De Zeeuwse schaal maakt samenwerking tussen overheid, onderwijs en ondernemers noodzakelijk. Er zijn wel degelijk successen, maar de vraag is: is dat ook zichtbaar? Met name in de woningbouw, de zorg en infrastructuur is het wenselijk dat gestreefd wordt naar samenwerking. Daarbij is de betrokkenheid van bedrijven in de provincie onontbeerlijk'.

Hendrik-Jan van Arenthals

'In Zeeland zoeken wij in het onderwijs altijd naar samenwerking en autonomie. In de pers verschijnen regelmatig berichten over het feit dat de verschillende onderwijssectoren (VMBO, MBO, HAVO, VWO) niet goed op elkaar aan sluiten. Het systeem willen veranderen zal decennia vergen. Wat de samenwerking van het onderwijs met de gemeenten betreft: het zou fijn zijn als je bij een loket terecht zou kunnen. Wat betreft samenwerking hebben we te maken met verschillen in culturen: de politieke cultuur, ambtelijke cultuur, de professionele cultuur; er zijn er veel meer. Veranderingen doorvoeren betekent professionele autonomie respecteren: iedere school, iedere gemeente, iedere organisatie, herken je aan de eigenheid, de autonomie.

Twee jaar geleden werd in het onderwijs het Zeeuws Manifest opgesteld. Daarin werd door de verschillende onderwijsbesturen de ambities aangegeven voor o.a. eenduidige regelgeving, huisvesting, samenwerking met Jeugdzorg etc. De onderwijsbesturen wilden daarmee op een professionele manier komen tot een verbetering van de Zeeuwse situatie.

Wat betreft de samenwerking tussen de drie O’s pleit ik voor optimistische realisme: het uitgaan van elkaars autonomie en professionaliteit'.

Na de drie voordrachten kwamen de burgemeesters aan het woord en gaven zij ieder hun visie op de naar voren gebrachte stellingen. Het geheel mondde uit in een uitvoerig interactief, maar ook enigszins pittig debat, waarbij ook de heer Poppelaars, voormalig gedeputeerde en huidig dijkgraaf van Zeeland, zijn visie naar voren bracht. 

Enkele cruciale gesprekspunten waren de verschillende geslaagde samenwerkingsprojecten in Zeeland, de onterechte zienswijze op Zeeland door Den Haag en de rest van Nederland (o.a. wat betreft werkgelegenheid), en het streven naar meer samenwerking tussen gemeenten, onderwijs en bedrijfsleven.

Na het debat volgde een korte rondleiding door de tentoonstelling ‘Dit is Zeeland’ door Marjan Ruiter.