Terugblik: bezoek aan De Titaan - Gebiedsontwikkeling De Binckhorst

Op woensdag 10 december 2025 kwamen de departementen Den Haag en Rotterdam bijeen in De Titaan in Den Haag. De locatie, gelegen in de Binckhorst, vormt een treffend decor voor een gesprek over stedelijke ontwikkeling, innovatie en ondernemerschap in De Binckhorst en het M4H-gebied van Rotterdam. Deze bijeenkomst vormde de eerste bijeenkomst van een tweeluik, waarbij we volgend jaar een locatie in het M4H-gebied van Rotterdam zullen bezoeken.

Experimenteel

De Binckhorst verandert. Het gebied waar vroeger vooral industrie zat, krijgt nu ook ruimte voor wonen en nieuwe vormen van werken. De Titaan past in die ontwikkeling: geen afgesloten kantoorgebouw, maar een open indeling waarin uiteenlopende activiteiten naast elkaar bestaan. De voormalige industriële loods is inmiddels getransformeerd tot een plek waar bedrijven, makers en maatschappelijke initiatieven samenkomen. Daarmee fungeert het gebouw als schakel tussen beleid, ontwerp en dagelijks gebruik.

Niels de Vries Humèl, medeoprichter van De Mannen van Schuim, schetste hoe gebiedsontwikkeling de afgelopen jaren is verschoven. Hij legde uit dat ontwerpen en gebruiken steeds meer door elkaar heen lopen en dat ondernemers, bewoners en onderwijsinstellingen vanaf het begin worden betrokken bij het proces. Plekken in De Binckhorst niet ontstaan vanuit een vast eindbeeld, maar zich ontwikkelen door gebruik en samenwerking, benadrukte de Vries Humèl. Door ondernemers, onderwijs en andere gebruikers vroegtijdig te betrekken, ontstaat een omgeving die zich kan aanpassen aan veranderende behoeften. Juist het toelaten van experiment en het accepteren van onzekerheid maken een gebied veerkrachtig.

Delen van kennis

Deze visie werd concreet gemaakt in de dagelijkse praktijk van De Titaan, waarover Martin Luxemburg namens de Unknown Group sprak. Hij beschreef hoe het gebouw functioneert als een community-gedreven innovatie hub. Luxemburg benadrukte dat de echte meerwaarde van het gebouw zit in de manier waarop mensen er samenwerken, en niet in de vierkante meters. Door verschillende disciplines samen te brengen, ontstaat een omgeving waarin kennis wordt gedeeld en ideeën sneller worden ontwikkeld.

Luxemburg plaatste De Titaan nadrukkelijk in een bredere stedelijke context. Voor een stad als Den Haag zijn dit soort plekken van belang om talent aan te trekken en vast te houden, en om ruimte te bieden aan ondernemerschap met maatschappelijke impact. De Titaan is zo niet alleen een werkplek, maar draagt ook bij aan de ontwikkeling van de stad.

Samenwerking

Hoe die omgeving in de praktijk werkt, werd zichtbaar tijdens gesprekken met ondernemers uit het gebouw. Sander Wapperom van DeWarmte vertelde hoe zijn bedrijf zich bezighoudt met warmtepompen en hoe zij hierin samenwerken met andere bedrijven in De Titaan. Ook Tristan Algera van PackBag deelde zijn ervaringen: zijn onderneming richt zich op herbruikbare erpakkingssystemen en laat zien hoe samenwerking en kennisdeling binnen het gebouw bijdragen aan duurzame en innovatieve oplossingen.

De verhalen van deze ondernemers lieten zien hoe abstracte begrippen als innovatie, duurzaamheid en maatschappelijke impact concreet worden in hun werk. Tegelijk maakte het duidelijk dat een omgeving als De Titaan hierbij een belangrijke rol speelt: het is een plek waar samenwerking, kennisdeling en creativiteit samenkomen. Zo wordt zichtbaar dat stedelijke transformatie niet alleen gaat over nieuwe gebouwen of plannen, maar vooral over de manier waarop mensen samenwerken en ondernemen. De Titaan vormt een verbindend knooppunt waarin beleid, ontwerp en praktijk samenkomen.

De avond werd afgesloten met leuke gesprekken de ‘Hendriks Bar’ gevestigd in de Titaan. Wij willen onze sprekers Martin Luxemburg en Niels de Vries Humèl bedanken voor het delen van hun inspirerende bijdragen!